Quang phổ là gì ? Cùng chúng tôi tìm hiểu và khám phá ngay những thông tin liên quan đến quang phổ cũng như phân loại quang phổ mà chúng ta thường gặp nhé !
Tham khảo bài viết khác:
Quang phổ là gì ?
– Quang phổ là một dải màu giống như sắc cầu vồng hứng được trên màn ảnh khi có hiện tượng tán sắc ánh sáng.
– Quang phổ được các nhà khoa học nghiên cứu ứng dụng khi chia ánh sáng thu được bằng lăng kính hoặc lưới nhiễu xạ thành các màu khác nhau của nó, hoặc bước sóng.
– Một số kỹ thuật phân tích quang phổ phổ biến như:
- Quang phổ huỳnh quang XRF.
- Quang phổ tử ngoại – khả kiến UV-VIS.
- Quang phổ phát xạ hồ quang OES
- Quang phổ phát xạ nguyên tử ICP-OES
- Quang phổ hồng ngoại
- Quang phổ RAMAN
Có những loại quang phổ nào ?
1. Quang phổ liên tục
+) Khái niệm:
– Quang phổ liên tục là dải sáng không có vạch quang phổ mà chỉ có dải màu biến thiên liên tục, không bị đứt đoạn, bắt đầu từ màu sắc đỏ đến màu tím.
– Chúng ta thu được nó từ việc chiếu ánh sáng trắng qua lăng kính. Ví dụ về quang phổ như ánh sáng mặt trời, ánh sáng của đèn dây tóc, …
+) Nguồn phát ra quang phổ:
- Vật rắn như dây tóc bóng đèn.
- Chất lỏng như kim loại nóng chảy.
- Chất khí áp suất thấp như mặt trời.
- Nhưng với điều kiện tất cả phải được nung nóng, đốt nóng hay dùng tia lửa điện kích thích đến mức phát sáng.
+) Nguyên lý hoạt động của quang phổ liên tục
- Đo nhiệt độ các vật thông qua sự phân bố cường độ ánh sáng theo bước sóng.
+) Đặc điểm của quang phổ liên tục:
- Tất cả Quang phổ liên tục của các chất khác nhau ở cùng một nhiệt độ thì chắc chắn sẽ cho một kết quả như nhau.
- Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào cấu tạo vật chất mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật phát sáng.
- Vật phát sáng có nhiệt độ càng cao thì quang phổ liên tục càng mở rộng về phía miền sáng màu đỏ và bị mờ dần về phía màu tím.
+) Ứng dụng của quang phổ liên tục.
– Để đo nhiệt độ của các vật ở rất xa như thiên thể, hành tinh khác mà con người muốn nghiên cứu hoặc các vật thể có nhiệt độ rất cao mà ta không trực tiếp thực hiện được như lò luyện kim…
2. Quang phổ vạch hấp thụ
+) Định nghĩa
– Quang phổ vạch hấp thụ là quang phổ liên tục bị thiếu các vạch màu do bị chất khí hoặc hơi kim loại hấp thụ.
+) Nguồn phát
- Chiếu ánh sáng trắng qua chất khí hay hơi nung nóng.
- Nhiệt độ khí hay hơi phải nhỏ hơn nhiệt độ nguồn sáng trắng.
+) Đặc điểm
– Các vạch tối nằm tại đúng vị trí các vạch màu trong quang phổ phát xạ của nguyên tố hóa học đó.
– Nếu đặt trên đường đi của chùm ánh sáng trắng một chất rắn hoặc lỏng thì trên nền quang phổ liên tục của nguồn sáng trắng. Bạn sẽ nhìn thấy sự xuất hiện của những đám vạch tối.
==> Nguyên nhân hiện tượng này là do các nguyên tố của chất rắn và chất lỏng hấp thụ rất nhiều bức xạ đơn sắc kề nhau.
+) Ứng dụng
– Xác định thành phần cấu tạo của mặt trời và các vì sao vì quang phổ của mặt trời là quang phổ vạch hấp thụ.
– Xác định sự có mặt của các nguyên tố hóa học có trong một hỗn hợp.
3. Quang phổ phát xạ
+) Khái niệm:
- Quang phổ vạch phát xạ mô tả các bước sóng của phổ điện từ phát ra bởi một vật thể chứa nhiều năng lượng.
- Quang phổ vạch phát xạ là một khái niệm dùng để chỉ những vạch màu sáng liên rẻ, ngắt quãng hứng được trên nền tối.
+) Nguyên lý hoạt động
– Cũng giống như quang phổ hấp thụ, quang phổ vạch phát xạ cũng dựa trên việc phân tích vị trí của các vạch màu để xác định các nguyên tố hóa học.
– Ngoài ra, Quang phổ vạch phát xạ còn dựa trên việc sáng định độ sáng để có thể ứng dụng trong y học.
+) Đặc điểm
– Mỗi nguyên tố hóa học đều có quang phổ vạch đặc trưng về số lượng, vị trí, màu sắc và độ sáng tỷ đối của các vạch.
– Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì số lượng các vạch, vị trí các vạch, độ sáng tỉ đối của các vạch cũng rất khác nhau. Hay nói cách khác chính là màu sắc các vạch cũng khác nhau.
+) Ứng dụng
Thông qua vạch quang phổ đặc trưng của nguyên tố để nhận biết sự có mặt của các nguyên tố hóa học trong hỗn hợp chất khí.
Hy vọng bài viết về quang phổ là gì của chúng tôi sẽ đem đến những nội dung hữu ích nhất đến bạn đọc. Cám ơn bạn đã theo dõi những nội dung mà chúng tôi chia sẻ. Hẹn gặp lại bạn ở những bài viết chia sẻ thông tin tiếp theo của chúng tôi nhé !
